Η υποβάθμιση του πρασίνου δεν είναι αφέλεια, είναι πολιτική επιλογή

 

Η υποβάθμιση του πρασίνου δεν είναι αφέλεια, είναι πολιτική επιλογή

Καταμεσής του καλοκαιριού, με τις θερμοκρασίες στα ύψη και τη δροσιά να γίνεται πολύτιμο αγαθό, ξεκινούν για ακόμη μια φορά τα κλαδέματα δέντρων στους δημόσιους χώρους. Όχι για λόγους προστασίας ή υγείας του πρασίνου – αλλά επειδή έτσι «πρέπει». Και μη μας πουν ότι «έτσι γίνεται». Το σωστό κλάδεμα έχει εποχή – γίνεται στο τέλος του χειμώνα ή στις αρχές της άνοιξης, ποτέ μες στο λιοπύρι. Τα δέντρα δεν αντέχουν τέτοιες τομές όταν βρίσκονται σε πλήρη δραστηριότητα, όταν παλεύουν ήδη να επιβιώσουν από τη ζέστη και την ξηρασία. Οι τομές που ανοίγονται μέσα στον καύσωνα δεν είναι αθώες: αποδυναμώνουν το δέντρο, το αφήνουν χωρίς σκιά, χωρίς άμυνα απέναντι στις ασθένειες και στα έντομα, αυξάνουν τη θερμοκρασία του δρόμου και κάνουν την πόλη ακόμη πιο αφιλόξενη. Τα ξέρουν αυτά. Δεν είναι θέμα γνώσης – είναι θέμα επιλογής.

Γιατί έτσι βολεύει τις εργολαβίες και την τουριστική εικόνα της πόλης. Δεν είναι αφέλεια, δεν είναι τυχαίο. Είναι πολιτική απόφαση. Μια απόφαση που βλέπει το πράσινο όχι ως κοινωνική ανάγκη, αλλά ως εμπόδιο. Αλήθεια, όλοι/ες αυτές που δίνουν εντολές να πετσοκόβουν τα δέντρα μέσα στο κατακαλόκαιρο έχουν πράγματι σπουδάσει το αντικείμενο; Και δεν φτάνει από τη μία που οι πολιτικοί προϊστάμενοι και οι «επιστημονικοί» συνεργάτες είναι άσχετοι με το αντικείμενο, έχουμε και τους ανειδίκευτους εργάτες που δεν έχουν ιδέα τί ακριβώς να κάνουν – χωρίς γνώση, χωρίς τίποτα. Δεν φταίνε οι εργαζόμενοι, βέβαια. Απλά πράγματα: η εντολή είναι μία – καταστρέψτε το πράσινο. Δεν προσφέρει έσοδα, δεν είναι τουριστικό αξιοθέατο, δεν έχει καμία οικονομική αξία, άρα είναι άχρηστο.

Αλλά όχι, σε αυτή την πόλη – και δεν είναι μόνο τα Χανιά – δεν ακολουθούν ούτε τα βασικά. Θες να κλαδέψεις; Κάν’ το, αλλά όχι μέσα στο θερμότερο καλοκαίρι των τελευταίων εποχών• μέχρι το επόμενο. Τέτοιες εργασίες έχουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα και διαδικασίες. Όμως, στην τουριστούπολη των Χανίων ούτε οι ανάγκες των εργαζόμενων μετράνε, ούτε η προστασία του περιβάλλοντος. Πρόσφατα, σε ανακοίνωση της Ανταρσία στα Χανιά για το πρώην Στρατόπεδο Μαρκοπούλου, τονίσαμε ότι χρειάζεται μια νέα, ουσιαστική κατεύθυνση για την Υπηρεσία Πρασίνου, με δημόσια χρηματοδότηση για φροντίδα, προστασία και επέκταση του πρασίνου. Με μόνιμες, σταθερές σχέσεις εργασίας και μονιμοποίηση των συμβασιούχων εργαζομένων, ώστε να εξασφαλιστεί η ποιότητα στη φροντίδα και η δημιουργία πράσινου σε κάθε γειτονιά, και με κατάργηση κάθε απόπειρας λεηλασίας του δημόσιου χώρου και αντίσταση στις πολιτικές ιδιωτικοποίησης. Θα προσθέσω και την ανάλογη εκπαίδευση στο επιστημονικό και εργατικό δυναμικό, που απαιτείται για την προστασία και ανάπτυξη του πράσινου στην πόλη. Ώστε να μην έχουμε κλαδέματα που καταστρέφουν τις ελάχιστες εστίες δροσιάς – όπως, για παράδειγμα, συνέβη με την αποτυχημένη ανακατασκευή του Δημοτικού Κήπου Χανίων, που μείωσε το πράσινο στο μισό από ό,τι ήταν.

Όταν οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν και οι δημόσιοι χώροι πρασίνου λιγοστεύουν, αυτό δεν είναι ούτε σύμπτωση ούτε λάθος. Είναι η συνέπεια μιας πολιτικής που βλέπει το αστικό τοπίο σαν «φιλέτο» και το φυσικό περιβάλλον σαν εμπόδιο. Και αυτή η πολιτική πρέπει να ανατραπεί.

Ειρηναίος Μαράκης

5/8/2025