Η επικαιρότητα των αραβικών επαναστάσεων
Η επικαιρότητα των αραβικών επαναστάσεων
Γράφει ο Ειρηναίος Μαράκης
Όσοι στοχοποιούν τις αραβικές εξεγέρσεις και επαναστάσεις ως αντιδραστικές και υποκινούμενες από τον αμερικάνικο παράγοντα ας δούνε με πόσο ενδιαφέρον κάλυψαν τα δυτικά και εγχώρια ΜΜΕ τις πρόσφατες βομβιστικές επιθέσεις στις κοπτικές εκκλησίες στην Αίγυπτο ενώ πριν λίγα χρόνια αδιαφορούσαν προκλητικά για τα κοινά μαζέματα για προσευχή στην πλατεία Ταχρίρ του Καΐρου των Αιγύπτιων μουσουλμάνων και των Αιγύπτιων χριστιανών αντίστοιχα.
Στις συνάξεις αυτές, που πραγματοποιούνταν μεταξύ των απεργιακών διαδηλώσεων και εκδηλώσεων, χωρίς τον φόβο της καταστολής από τις δυνάμεις του Μουμπάρακ κι ακριβώς επειδή υπήρχε αυτός ο κίνδυνος, όταν οι πολίτες της μίας θρησκείας προσεύχονταν οι εκπρόσωποι της άλλης θρησκείας τους προστάτευαν με σχετική περιφρούρηση και προστασία. Για αυτή τη σημαντική εξέλιξη κανείς δεν έκανε αναφορά, ακόμα και η ελληνική Αριστερά στο μεγαλύτερο τμήμα της αδιαφόρησε για αυτή την εξέλιξη αφού υποτιμούσε ότι όντως υπήρχαν εξεγέρσεις ή επαναστάσεις στην Αίγυπτο και τις άλλες αραβικές χώρες (Τυνησία, Λιβύη, Συρία, Μπαχρέιν κ.α.). Κι όμως αυτή ήταν μια εξέλιξη, μια εκδήλωση της κοινωνικής συμμαχίας που αναπτύσσονταν μέσα στα εργατικά και λαϊκά στρώματα της Αιγύπτου που αναγνώριζε ότι δεν ήταν εχθρός η θρησκευτική πίστη του καθενός αλλά το καθεστώς του Μουμπάρακ, η αστική τάξη της χώρας, οι συμμαχίες με το Ισραήλ, οι πολιτικές της οικονομικής εξαθλίωσης και της καταστολής. Αυτή ήταν και είναι ακόμα η δυναμική και τα διδάγματα της Αραβικής Άνοιξης: η απελευθέρωση από τα ιδεολογικά δεσμά χρόνων, η κοινή συνειδητοποίηση πως τα πραγματικά προβλήματα είναι εδώ και ζητούν ριζοσπαστικές λύσεις προς όφελος της εργαζόμενης πλειοψηφίας, χωρίς να εμπλέκονται στα ζητήματα αυτά διάφοροι εγχώριοι ή διεθνείς "σωτήρες" που θέλουν να εκμεταλλευτούν και να αξιοποιήσουν την δίκαια οργή των αραβικών λαών για τα δικά τους συμφέροντα.
Έμπνευση
Σε δηλώσεις του από το μέτωπο του αγώνα ο δημοσιογράφος και αναρχοσυνδικαλιστής Jano Charbel και σχετικά με αυτό το ζήτημα, είχε να μεταφέρει την εμπειρία ότι μέσα στην πλατεία Ταχρίρ υπήρξε ένα διαφορετικό σύνθημα, δείχνοντας μας και την αλληλεγγύη που οικοδομήθηκε μεταξύ των ανθρώπων που εξεγέρθηκαν και την έμπνευση που έδωσαν οι αραβικές εξεγέρσεις. Είπε συγκεκριμένα πως
"Ένα άλλο σύνθημα ήταν “Να ο Mohammed μαζί με τον Younis”, το οποίο σημαίνει “Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι ενωμένοι”, και επίσης το “Αύριο η Αίγυπτος θα είναι σαν την Τυνησία”. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η κινητήρια δύναμη και η έμπνευση προήλθαν από την Επανάσταση στην Τυνησία. Οι Αιγύπτιοι κατάλαβαν ότι μπορούμε να κάνουμε το ίδιο, να ξεφορτωθούμε αυτόν το δικτάτορα που κυβερνά τη χώρα 30 χρόνια, και μαζί με το δικτάτορα ολόκληρο το καθεστώς. Ότι όλο αυτό το διεφθαρμένο και καταπιεστικό σύστημα μπορεί να αλλάξει, όπως άλλαξε και στην Τυνησία. Δεν αμφισβητώ την επαναστατική δύναμη της Αιγυπτιακής νεολαίας και του λαού, αλλά πιστεύω ότι χωρίς το παράδειγμα της Τυνησίας η επανάσταση στην Αίγυπτο θα ήταν λιγότερη πιθανή."
(1)
Αξίζει σε αυτό το σημείο να υπενθυμίσουμε ότι στο επίπεδο της θρησκευτικής ηγεσίας και μόνο, ότι οι διάφοροι θρησκευτικοί ηγέτες του Ισλάμ στη χώρα στήριξαν με τον τρόπο τους (δηλαδή χωρίς να υιοθετήσουν τα ριζοσπαστικά αιτήματα της Επανάστασης) και με βάση την αντίληψη που τους διακατέχει (εναντίωση στο καθεστώς και προσπάθεια ελέγχου της λαϊκής οργής ώστε να μην λάβει ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά) την αιγυπτιακή εξέγερση σε αντίθεση με την πλειοψηφία των Κοπτών θρησκευτικών ηγετών που για αυτούς κυρίαρχη σημασία είχε η δική τους προστασία, που αποτελεί στοιχείο και παράγωγο της δικής τους αντίληψης για τον κυρίαρχο ρόλο τους μέσα στην αιγυπτιακή κοινωνία: θεωρούν τους εαυτούς τους ως τους γνήσιους απογόνους της μεσαιωνικής, αιγυπτιακής παράδοσης (της βυζαντινής, που υπερκεράστηκε από το Ισλάμ). Αλλά αυτά είναι μάλλον ψιλά γράμματα μπροστά στην βίαιη και περισσότερο αληθινή από ποτέ πραγματικότητα.
Μια αναγκαία παραδοχή
Κι αυτή η πραγματικότητα έχει να κάνει με την αναγκαία παραδοχή πως δεν μας επιτρέπεται να αδιαφορήσουμε για αυτές τις επιθέσεις, είτε σε χριστιανούς όπως τώρα γίνονται, είτε στους μουσουλμάνους, που έχουν αποτέλεσμα την αναπαραγωγή του τρόμου και της καταπίεσης. Αλλά είναι εδώ που αναδεικνύεται η αναγκαιότητα να προστατεύσουμε τις κατακτήσεις και τα διδάγματα των αραβικών επαναστάσεων που εδώ και χρόνια χτυπούν τόσο ο αμερικάνικος κι ο ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός, το κράτος - άπαρτχάιντ του Ισραήλ, όσο και τα καθεστώτα των Σίσι, Άσαντ και Σαούντ αλλά κι οι σκοταδιστές του Ισλαμικού Κράτους, δίνοντας στη χώρα μας τη μάχη ενάντια στον πόλεμο, τον φασισμό και το ρατσισμό, ενάντια στην κρίση του καπιταλισμού και στον κοινωνικό αυτοματισμό που εργάζεται για να διασπάσει την ενότητα της εργατικής τάξης που ενώ δεν είναι σε πλήρη ανάπτυξη, πολλά τα εμπόδια κι οι δυσκολίες, αποτελεί την μόνη λύση απέναντι στη βαρβαρότητα.
Η αθώωση ενός δικτάτορα
Βέβαια δεν πρέπει να αγνοήσουμε πως λίγες μέρες πριν, το Ανώτατο Δικαστήριο της Αιγύπτου απάλλαξε τον Μουμπάρακ από τις δολοφονίες διαδηλωτών το 2011 με μια τελεσίδικη απόφαση, η οποία δεν επιδέχεται έφεσης ή επανεκδίκασης. Όπως διαβάζουμε στο άρθρο "Αιγυπτιακή Επανάσταση: Χαμένες ελπίδες και αυξανόμενη απάθεια" (2) ο Μουμπάρακ, ο οποίος καταδικάστηκε ισόβια το 2012, επειδή προκάλεσε το θάνατο περίπου 900 διαδηλωτών στην 18ημερη εξέγερση, κρίθηκε αθώος τον Μάρτιο του 2017. “Το δικαστήριο κρίνει τον κατηγορούμενο αθώο”, ανακοίνωσε ο Δικαστής Ahmed Abdel Qawi έπειτα από πολυήμερη ακροαματική διαδικασία στο δικαστήριο. “Ήταν μια αποκαλυπτική στιγμή, η οποία σφράγισε τη μοίρα κάθε ελπίδας για δικαιοσύνη για όσους σκοτώθηκαν κατά την Αραβική Άνοιξη και για τα εκατομμύρια όσων συμμετείχαν σε αυτή”, όπως εξήγησε ο δημοσιογράφος Farid Y Farid με έδρα το Κάιρο.
Αυτά όμως είναι τα συμπτώματα μιας, πρόσκαιρης ελπίζουμε ήττας, αλλά και η απόδειξη πως δεν αρκεί να καταδικαστεί απλά ένας διεφθαρμένος αλλά να υπάρξει μια συνολικότερη πολιτειακή αλλαγή - στην κατεύθυνση της εργατικής δημοκρατίας και αυτοργάνωσης.
Για να εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή για μια πραγματικά δημοκρατική αλλαγή, πρέπει να έχουμε καθαρό ότι αυτή τη στιγμή ο ιμπεριαλισμός κι η αντεπανάσταση πάνε χέρι με χέρι καταπατώντας τις ελευθερίες των λαών στην περιοχή υποστηρίζοντας είτε το ένα, είτε το άλλο αφεντικό. Υπεράσπιση λοιπόν της Αραβικής Άνοιξης άρα και της δυνατότητας να αλλάξουν οι συνθήκες στην ευρύτερη περιοχή, άρα και για τις εργασίες να καταπολεμηθεί η απάθεια των λαών, σημαίνει ότι ούτε οι Αμερικανοί, ούτε οι Ρώσοι, ούτε το Ισλαμικό Κράτος, ούτε οι Σαούντ, ούτε κανένας απατεώνας, δεν θα απελευθερώσει τις χώρες εκείνες από τα προβλήματα παρά μόνο ο λαός. Δυστυχώς, αυτό δεν είναι εύκολο αλλιώς θα είχε γίνει ήδη. Χρειάζεται να χτιστεί μια νέα Αριστερά, να αξιοποιηθεί το δυναμικό που θέλει να αγωνιστεί και είναι εγκλωβισμένο ανάμεσα στις αντιμαχόμενες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και τους άλλους μεγαλόσχημους στην περιοχή ώστε να ενισχυθεί ο αγώνας των ανθρώπων εκεί, έχοντας ως βασικό αίτημα να σταματήσει ο πόλεμος κι οι ενδοιμπεριαλιστικές συγκρούσεις και να έρθει η Ειρήνη στην περιοχή. Να ηττηθεί δηλαδή ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός που με τις πολύχρονες επεμβάσεις του έχει στείλει αρκετό κόσμο στην αγκαλιά της αντίδρασης αλλά και να μην δωθεί η ευκαιρία στις υπόλοιπες αντιμαχόμενες πλευρές να παρουσιαστούν ως ελευθερωτές.
Δυναμική
Ας μην ξεχνάμε όμως πως το ότι ξέσπασαν εξεγέρσεις σε μια σειρά από χώρες με διαφορετικές αντιλήψεις και πολιτεύματα μεταξύ τους (από την Τυνησία και την Αίγυπτο μέχρι τη Συρία και το Μπαχρέιν) μας δείχνει ότι το σύνολο των λαών εκεί πάλεψε ενάντια και στην θρησκευτική καταπίεση και στις χούντες και στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και σε όλα. Οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, η ενδυνάμωση των ισλαμικών φονταμενταλιστών, η δράση των αντιδραστικών δυνάμεων στην περιοχή έβαλε όμως ένα, προσωρινό ελπίζουμε, τέλος σε αυτή την εξέλιξη. Όμως μόνο η αναγέννηση της Αραβικής Άνοιξης μπορεί να βάλει τέλος σε όλα αυτά. Κάθε πολίτης που συμμετείχε στις εξεγέρσεις το ξέρει αυτό αλλά από το να το ξέρεις μέχρι να το εφαρμόσεις θέλει αγώνα. Αλλά δεν βοηθάει στο να υποτιμάται η δυναμική των λαών για ελευθερία και να αναπαράγεται μια επικίνδυνη πρακτορολογία επειδή διάφορες δυνάμεις έχουν καταφέρει μέχρι τώρα να δημιουργήσουν πολύ σοβαρά εμπόδια σε αυτή την διαδικασία.
Παραπομπές
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου