Ο μαύρος Αχιλλέας

Ο μαύρος Αχιλλέας 

Γράφει ο Ειρηναίος Μαράκης 

Περισσότερο πιθανό είναι ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος, οι φίλοι κι εραστές, να ήταν δύο κοντοπίθαροι, τριχωτοί, κακομούτσουνοι, μελαχρινοί τύποι, όπως οι περισσότερροι άρρενες κάτοικοι της Μεσογείου από την Ελλάδα έως την Παλαιστίνη πάρα μαύροι ή ξανθοί. Όταν όμως απεικονίζονται στις διάφορες (χολιγουντιανές) μυθοπλασίες σαν Αρειοι, ψηλοί και γαλανομάτηδες και αρρενωποί σύμφωνα με το κυρίαρχο έμφυλο πρότυπο, κανείς δεν ενοχλείται. Κανείς δεν αναρωτήθηκε γιατί ο ξανθός Μπραντ Πιτ, για παράδειγμα, υποδύθηκε τον Αχιλλέα στην ταινία "Τροία".

Ο μαύρος Αχιλλέας όμως, στη νέα σειρά συμπαραγωγής Netflix και BBC προκαλεί διάφορες συζητήσεις, οι οποίες δεν κρύβουν το ρατσιστικό τους υπόβαθρο και τους σχετικούς χαρακτηρισμούς. Μα ο Αχιλλέας, λένε, δεν ήταν μαύρος! Οργανώνεται ανθελληνική εκστρατεία, σχολιάζουν οι Έλληνες εθνικιστές. Οι εχθροί των λευκών προωθούν μια τέτοια εικόνα, συμπληρώνουν οι οπαδοί του Τραμπ και της λευκής ανωτερότητας. Κι όμως, αν το καλοσκεφτεί κανείς, ένας μαύρος Αχιλλέας είναι πιο κοντά στο πιθανό αρχέτυπο του (μυθολογικού)  ήρωα από ότι ο ξανθός κομψευόμενος του Χόλιγουντ. 

Από την άλλη, για να είμαστε και απόλυτα ειλικρινείς, η μετανεωτερική προσπάθεια να γίνονται μαύροι, γυναίκες και γκέι οι διάφοροι ήρωες σε ταινίες ή κόμικς, ακόμα κι όταν όντως το πρότυπο τους είναι γνωστό, αποτελεί παιδί δύο παραγόντων, αντιφατικών και συγκρουσιακών στην ουσία τους. Πρώτος παράγοντας, η άνοδος ενός νέου κινήματος στην Αμερική και διεθνώς υπέρ της διαφορετικότητας, από το περίφημο Black Lives Matters μέχρι τις αντιφασιστικές κινητοποιήσεις στο Σάρλοτσβιλ, που δεν αποδέχεται φυλετικές ή έμφυλες διακρίσεις, επιθυμώντας και τα θεάματα του να έχουν ανάλογο χαρακτήρα ενώ δεύτερος παράγοντας είναι οι ανερχόμενες τάσεις μέσα στη βιομηχανία του θεάματος που διεκδικούν να αυξήσουν τα κέρδη τους προσεγγίζοντας κι αυτό το κοινό.

Είναι βέβαια η ίδια βιομηχανία, τι ειρωνεία, που αποκρύπτει επιμελώς τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης σε γυναίκες στελέχη της, δηλώνοντας έκπληκτη όταν αυτά εμφανίζονται στο φως της δημοσιότητας. Για να μην πάμε πίσω στις αρχές του εικοστού αιώνα και να αναφέρουμε πως ο συστηματοποιημένος και βιομηχανοποιημένος, επαγγελματικός κινηματογράφος εξαφάνισε από το προσκήνιο τις πρωτοπόρες γυναίκες κινηματογραφίστριες που ανέδειξαν τα αισθητικά, καλλιτεχνικά και τεχνικά προτερήματα της νέας, τότε, τέχνης, μαζί με τους άντρες συναδέλφους τους. Αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία.